2 Οκτωβρίου 2017 ♦ Ο Καναδός επιχειρηματίας Ντέιβιντ Κατζ αποφάσισε να προσπαθήσει να αλλάξει τον κόσμο δίνοντας αξία σε ένα ευτελές υλικό, όπως το πλαστικό, και να επενδύσει στην ανακύκλωση, με τέτοιο τρόπο που να συμβάλει στη μείωση της παγκόσμιας φτώχειας.
Λίγο πριν έρθει στην Αθήνα, για να μιλήσει στο φετινό TEDxAcademy, ο Ντέιβιντ Κατζ περιέγραψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς μία ιδέα μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους και όλοι μαζί να εργαστούν για έναν καλύτερο κόσμο.
Ο Κατζ λειτουργούσε για χρόνια μια εταιρεία τεχνολογίας, την οποία πούλησε για να ασχοληθεί με μια τολμηρή ιδέα του: να συνδέσει τη ρύπανση των ωκεανών από τα πλαστικά με την ανακύκλωση και την καταπολέμηση της φτώχειας. Το 2013 ίδρυσε την εταιρεία «The Plastic Bank» η οποία δίνει κίνητρα σε φτωχούς στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες να συλλέξουν το πεταμένο πλαστικό και στη συνέχεια να το ανταλλάξουν σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης τους με αγαθά ή υπηρεσίες, όπως λάδι για μαγείρεμα, ασύρματο ίντερνετ, ηλεκτρική ενέργεια, φαγητό, δίδακτρα για το σχολείο των παιδιών τους, ιατρική ασφάλεια και οτιδήποτε άλλο χρειάζονται. Έτσι, έχουν την ευκαιρία να μετατρέψουν τα απορρίμματα σε ένα είδος νομίσματος.
Ο Κατζ παρομοιάζει μάλιστα τη διαδικασία με ένα παιχνίδι. Τη χαρακτηρίζει «το Candy Crush της ανακύκλωσης» καθώς «όσο περισσότερο προσπαθείς, όσο πιο συχνά συλλέγεις, τόσο περισσότερο μπορείς να κερδίσεις. Όσο περισσότερους ανθρώπους προσκαλείς να κάνουν το ίδιο, τόσο περισσότερους πόντους παίρνεις» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Την ίδια ώρα, η εταιρεία κάνει συμφωνίες με μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν ανακυκλωμένο πλαστικό για τις συσκευασίες τους, προκειμένου να αγοράσουν το υλικό που έχει συλλεγεί. «Για τις επιχειρήσεις η αγορά ανακυκλωμένου πλαστικού είναι μια ευκαιρία να δείξουν στον κόσμο ότι δεν θέλουν να μολύνουν το περιβάλλον, θέλουν να κρατήσουν το πλαστικό μακριά από τους ωκεανούς» λέει.
Επόμενος στόχος της επιχείρησης είναι να συνεργαστεί με σχολεία και εταιρείες, σε χώρες που έχουν ήδη προγράμματα ανταμοιβής για όσους ανακυκλώνουν, όπως η Γερμανία, προκειμένου τα χρήματα που λαμβάνουν από την επιστροφή συσκευασιών να τα δωρίζουν στους φτωχούς του πλανήτη. Η δράση αυτή υλοποιείται ήδη πειραματικά στο Βανκούβερ.
Η ιδέα του «The Plastic Bank» επισημαίνει, προέκυψε από το γεγονός ότι υπάρχει μια συνεχής συσσώρευση πλαστικού στους ωκεανούς. «Και αυτό είναι για εμένα πηγή έμπνευσης, να αποτελέσω μέρος της λύσης για το φαινόμενο αυτό» προσθέτει.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που χρησιμοποιεί για να μας δώσει μια ιδέα του πώς οραματίζεται τη λύση του προβλήματος: «Πολλοί άνθρωποι θέλουν να καθαρίσουν τους ωκεανούς και τις παραλίες. Όμως, αν ανοίξεις την κουζίνα και δεις νερό να χύνεται στο πάτωμα, τι πρέπει να κάνεις πρωτίστως; Να κλείσεις τη βρύση. Στην περίπτωση του πλαστικού, λοιπόν, αυτό που κάνουμε είναι να βοηθήσουμε τον κόσμο να καταλάβει ότι το υλικό έχει αξία και αξίζει χρήματα».
Το πρότζεκτ υλοποιήθηκε πρώτα πειραματικά στο Περού, ακολούθησε το Σάο Πάολο στη Βραζιλία, από το 2015 βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αϊτή, «όπου αρκετό από το πλαστικό που φτάνει στον ωκεανό από την Αϊτή, καταλήγει στις ακτές της Ευρώπης», ενώ το 2016 ξεκίνησε να υλοποιείται και στις Φιλιππίνες. «Η μεγαλύτερη ποσότητα πλαστικού προέρχεται από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου. Εκεί πρέπει να κλείσουμε “τη βρύση”» διευκρινίζει ο ίδιος.
Σε κάθε χώρα που πηγαίνει η εταιρεία, συνεργάζεται με Δήμους και τοπικές κοινότητες ανθρώπων. Όπως παρατηρεί ο κ. Κατζ, «αυτό που εντοπίσαμε είναι ότι υπάρχει μια ολόκληρη κοινότητα από άτομα που συλλέγουν απορρίμματα, οπότε αν τους δώσεις ένα επαγγελματικό σύστημα και καλύτερη υποστήριξη και αν αγοράζεις το υλικό που συλλέγουν, τότε το αποτέλεσμα είναι πολύ πιο ισχυρό».
Για τον Ντέιβιντ Κατζ κάθε υλικό έχει αξία. Όμως ποια είναι τελικά η πραγματική αξία του πλαστικού; Ο ίδιος απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Είναι ένα ανακυκλώσιμο υλικό και πρέπει να αναλογιστούμε ότι αυτή τη στιγμή όλο το πλαστικό που έφτιαξε ποτέ ο άνθρωπος, είναι ακόμα στη γη».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει, πάνω από οκτώ τρισεκατομμύρια κιλά πλαστικού βρίσκονται στον πλανήτη. «Εάν υπολογίσουμε ότι με χαμηλές τιμές αξίζει 50 σεντς το κιλό, τότε το πλαστικό που βρίσκεται στον πλανήτη αξίζει τέσσερα τρισ. δολάρια. Την ίδια ώρα υπολογίζεται ότι χρειάζονται 500 δισ. δολάρια για να αλλάξεις την παγκόσμια φτώχεια για πάντα. Πιστεύω λοιπόν ότι αν το πρόγραμμα γίνει σωστά, μπορούμε να δώσουμε σε όλο τον κόσμο ένα βασικό εισόδημα μέσω της ανακύκλωσης».
Το θέμα του φετινού TEDxAcademy, που θα διεξαχθεί το ερχόμενο Σάββατο, 30 Σεπτεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, είναι «Ο καλύτερός μας εαυτός» («Our best self»). Σε αυτό ο Ντέιβιντ Κατζ θα μιλήσει για τη στιγμή που άκουσε τον εαυτό του να λέει ότι πρέπει να κάνει κάτι για να αλλάξει τον κόσμο. Μας λέει χαρακτηριστικά: «Η σκέψη αυτή έγινε δυσβάσταχτη. Σύντομα όμως κατάλαβα ότι δεν χρειάζεται να αλλάξεις τον κόσμο. Απλά χρειάζεται να γίνεις το άτομο που θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο. Αυτό είναι κάτι πολύ διαφορετικό και πολύ πιο εύκολο. Και όταν εμπνέεις και αλλάζεις τους ανθρώπους γύρω σου, τότε αυτόματα αλλάζεις τον κόσμο».
Πώς επηρεάζει λοιπόν μια τέτοια ιδέα τους ανθρώπους παγκοσμίως; «Κάθε ένα πλαστικό αντικείμενο που κρατάμε μακριά από μια ακτή ή από τον ωκεανό, μακριά από το στομάχι των πουλιών και των ψαριών, επηρεάζει όλο τον πλανήτη. Τελεία. Κάθε παιδί το οποίο βοηθάμε να πάει σχολείο, επίσης επηρεάζει όλο τον πλανήτη. Όπως και η πρόσβαση ενός ατόμου σε επικοινωνία και τεχνολογία, επηρεάζει τον πλανήτη. Και κάθε φορά που ένας πελάτης ή ένας καταναλωτής αγοράζει ανακυκλωμένα αντικείμενα, βοηθάει στην πραγματικότητα να καθαρίσει ο κόσμος».
Για την ιδέα του «The Plastic Bank» ο Ντέιβιντ Κατζ έχει λάβει το βραβείο του «Παγκόσμιου Πολίτη της Χρονιάς» από τη διεθνή κοινότητα επιχειρηματιών «Entrepreneurs' Organization» (ΕΟ), καθώς χρησιμοποίησε τις επιχειρηματικές του δεξιότητες για να επηρεάσει τις κοινότητες, να εμπνεύσει την υποστήριξη και να επιφέρει θετική αλλαγή.
Μαρία Κουζινοπούλου
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
