του Λοράν Ζοφρέν*
19 Οκτωβρίου 2017 ♦ Ο καπιταλισμός νίκησε, η ελευθερία έχασε. Η χρυσή στέψη του Σι Τζινπίνγκ, που διαδέχεται τον Μάο και τον Ντενγκ Σιαοπίνγκ, σηματοδοτεί αυτή τη νίκη και αυτή την ήττα.
Οι κινέζοι ηγέτες έχουν δύο εμμονές. Η μία είναι να διαγραφούν οι τραγωδίες του Μεγάλου Άλματος προς τα Μπρος και της Πολιτιστικής Επανάστασης, με μια άγρια φιλελευθεροποίηση που θα προωθήσει τη χώρα στην κορυφή των παγκόσμιων οικονομιών. Η άλλη είναι να απομακρυνθεί, με μια συστηματική καταστολή, το φάντασμα της πλατείας Τιεν Ανμέν, όταν ο πληθυσμός του Πεκίνου εξεγέρθηκε ξαφνικά εναντίον της εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Η Κίνα διέψευσε έτσι τις ειλικρινείς ελπίδες αυτών που θυμιατίζουν την αγορά και πιστεύουν ότι το ελεύθερο εμπόριο και το ελεύθερο επιχειρείν οδηγούν αυτομάτως στην πολιτική φιλελευθεροποίηση. Στην ελπίδα για μια πιο ελεύθερη ζωή, οι κινέζοι ηγέτες απάντησαν με το εθνικιστικό εγκώμιο του μεγαλείου της αυτοκρατορίας. Σαν να παίρνουν μια ιστορική εκδίκηση, ενάμιση αιώνα μετά, για τις λεγόμενες «άνισες συνθήκες» που επέβαλαν οι αλαζονικές δυνάμεις της Ευρώπης σε μια ηττημένη και εξευτελισμένη Κίνα.
Είναι πλέον φανερό ότι οι εσωτερικές υποθέσεις του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος επηρεάζουν άμεσα τις παγκόσμιες ισορροπίες. Να μιλήσουμε λοιπόν για έναν νέο «κίτρινο κίνδυνο»; Ασφαλώς όχι: η κινεζική ηγεσία έχει εγκαταλείψει τον διεθνή τυχοδιωκτισμό ενός Μάο Τσετούνγκ. Η ακατανίκητη άνοδος όμως μιας τρομερής δύναμης, περιφερειακής αλλά και παγκόσμιας, προκαλεί αναταραχή στην παγκόσμια σκακιέρα. Ένας προσεκτικός αλλά αδυσώπητος ιμπεριαλισμός, με χίλια κανάλια επιρροής, διαδέχεται τον μαοϊκό μεσιανισμό, στηριζόμενος σε έναν όλο και πιο αποτελεσματικό και επιθετικό μηχανισμό παραγωγής και σε μια ανεξάντλητη οικονομική δεξαμενή.
Κίνδυνος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, κίνδυνος για τη σταθερότητα ενός πάντα εύθραυστου πλανήτη. Αρχικά γοητευμένες, και στη συνέχεια εμφανώς ανήσυχες, οι δημοκρατίες πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τη νέα πραγματικότητα.
(*) Ο Λοράν Ζοφρέν είναι διευθυντής της Liberation
Πηγή: Liberation, ΑΠΕ-ΜΠΕ
