12 Απριλίου 2017 ♦ To πραγματικό κόσμημα του Μουσείου της Μάλαγας είναι ο σκελετός και τα ευρήματα που βρέθηκαν στον τάφο ενός Έλληνα οπλίτη, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 2012 στα θεμέλια μίας κατασκευής στην πόλη της νότιας Ισπανίας.
Έκτοτε το αρχαιολογικό ενδιαφέρον στρέφεται στην «αναγνώριση» της ταυτότητας του νεκρού, που έχει ταφεί με ιδιαίτερες τιμές, όντας ένας ξένος στην φοινικική πόλη της «Μάλακα».
Πρόκειται για έναν άνδρα ψηλό για την εποχή του, τον 6Ο αιώνα πΧ, με ύψος 1,75-1,78 μέτρα, που σε κάποια στιγμή της πολύπλαγκτης όπως φαίνεται ζωής του υπέστη έναν σοβαρό τραυματισμό στον δεξί ώμο, όπως επίσης φέρει και μία λαβωματιά από αμβλύ όργανο στο κεφάλι. Όμως; Η κράση του ήταν τέτοια που, σύμφωνα με τους ειδικούς, κατόρθωσε να γιατρευθεί, όμως ο θάνατος τον βρήκε σε ηλικία 40-45 ετών. Η ταφή του έγινε έξω από τα τείχη της «Μάλακα», στον έκτοτε γνωστό ως «Τάφο του Πολεμιστή».
Μα, ποιος είναι τούτος ο ξεχωριστός πολεμιστής; Ίσως να πρόκειται για έναν μισθοφόρο, γέννημα εκείνης της πολυτάραχης εποχής για τη Μεσόγειο, που μετανάστευαν διαθέτοντας στους δυνατούς την εμπειρία τους στις μάχες, στη στρατηγική και τα αμυντικά έργα. Η παρουσία του στη Μάλακα είναι ενδεικτική της πολυσπερμίας του πληθυσμού της και της μεγάλης εμπορικής σχέσης που διατηρούσε η φοινικική πόλη με τον ελληνικό κόσμο.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα που ανακαλύφθηκαν μέσα στον τάφο. «Το ιδιαίτερο δεν είναι το περιέχον, αλλά το περιεχόμενο» εξηγεί ο αρχαιολόγος Δαβίδ Γκαρθία, επικεφαλής του σκάμματος στον Τάφο. Ο σκελετός ήταν θαμμένος με κλίση προς δυσμάς και έφερε εξοπλισμό χαρακτηριστικόν ενός Έλληνα οπλίτη, ενώ κοντά του βρέθηκαν ταφικά κτερίσματα σύμφωνα προς τις φοινικικές ιεροτελεστίες, αλλά που μαρτυρούν συνάμα και την υψηλή κοινωνική θέση του νεκρού.
Το πρώτο κτέρισμα που ανακαλύφθηκε ήταν ένα εξαίσιο χρυσό δακτυλίδι με έναν σκαραβαίο, που αναπαριστά την Αιγύπτια θεότητα της Σεχμέτ. Κοντά στο κρανίο, στ' αριστερά υπήρχε ένα ασημένιο πιάτο και δεξιά κομμάτια ελεφαντοστού, που ακόμη δεν έχει ταυτοποιηθεί περί τίνος αντικειμένου επρόκειτο.
Κοντά στα πόδια του υπήρχαν ασημένιες ράβδοι με κωνικά τελειώματα και στα δεξιά του βρέθηκαν τμήματα από ένα διπλωμένο δόρυ.
Μέσα στον τάφο υπήρχαν επίσης μεταλλικά θραύσματα, που θεωρείται πως αποτελούσαν τμήματα ασπίδας -υπόθεση που ακόμη ερευνάται- ενώ υπήρχε κι ένα κεραμικό, που μάλλον περιείχε λιβάνια. Όλα τούτα τα απαράμιλλα κομμάτια βρέθηκαν κοντά στο καλλίτερο εύρημα του τάφου: ένα κορινθιακού τύπου κράνος, με λεπτομερείς διακοσμήσεις, το οποίο χρονολογείται από τον 6ο αιώνα πΧ. Για να φθάσουν οι αρχαιολόγοι σε τούτο το συμπέρασμα χρειάσθηκε να εξετάσουν πάνω από 2.000 παρόμοια κράνη που έχουν απογραφεί σε όλη τη Μεσόγειο. Το κράνος, που συντηρήθηκε από το Ινστιτούτο Ιστορικής Κληρονομιάς της Ανδαλουσίας (ΙΑΡΗ), φέρει διακόσμηση φιδιών πάνω από τα μάτια και τέσσερα χέλια.
Έως τώρα το μόνο που είναι γνωστό για τον μυστηριώδη πολεμιστή είναι ότι έχαιρε υψηλής κοινωνικής θέσης. «Δεν ήσαν όλοι που μπορούσαν να ταφούν με τέτοιου είδους κτερίσματα. Μήπως ήταν κάποιος που είχε σχέση με τη διοίκηση μίας μονάδας επιφορτισμένης με την άμυνα της πόλης; Μάλλον περί αυτού πρόκειται» τονίζει ο Γκαρθία, υπογραμμίζοντας πως είναι δύσκολο να αποτολμήσει κανείς μία ερμηνεία, διότι απλώς «δεν υπάρχει (καταγεγραμμένο) κάτι ανάλογο»(ένας Έλληνας πολεμιστής θαμμένος σε αμιγώς φοινικική πόλη).
Σε κάθε περίπτωση, ο τάφος του μυστηριώδη Έλληνα και τα ευρήματά του, είναι πλέον προσιτά σε κάθε επισκέπτη στο Μουσείο της Μάλαγας.
Γιώργης-Βύρων Δάβος
Πηγή: El Pais - ΑΠΕ-ΜΠΕ
