1 Απριλίου 2017 ♦ Άρθρο του Νίκου Σκορίνη, μέλους της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ

Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που η Ελλάδα έφτασε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας το 2010 και τελικά μπήκε στη μακρά περίοδο των μνημονίων:

Α) Έλλειψη ολοκληρωμένου στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδίου της χώρας

Β) Εκτεταμένη διαπλοκή, διασπάθιση δημοσίων και ευρωπαϊκών πόρων, πολιτική ανικανότητα.

Γ) Δομική και διαθρωτική υστέρηση σε μία διαρκώς εξελισσόμενη οικονομική παγκοσμιοποίηση.

Οι τρεις αυτοί παράγοντες, αλληλοτροφοδότησαν ένα μεγάλο αρνητικό πλέγμα στο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο, όταν ξέσπασε η κρίση του 2008-2009 είχε πλήρως αιχμαλωτίσει τη χώρα.

Το ΠΑΣΟΚ, αλλά κυρίως η ΝΔ, δεν είχαν ποτέ ασχοληθεί στα σοβαρά με την αναγκαιότητα ενός σοβαρού αναπτυξιακού σχεδίου. Είτε λόγω ανικανότητας, είτε λόγω ιδεολογικής εμμονής, (η αγορά τα λύνει όλα μόνη της). Επίσης και γιατί, εξυπηρετούσαν έτσι και ταυτόχρονα, το κομματικό και πελατειακό τους σύστημα. Ένα σύστημα που θεοποιούσε τον ιδιωτικό τομέα, πράγμα που και σήμερα πρεσβεύουν , ακόμα πιο ακραία, στα πλαίσια ενός ιδιόμορφου νεοφιλελευθερισμού.

Κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις και αμαρτωλές επιχορηγήσεις! Ημέτεροι επιχειρηματίες, τσέπωσαν έτοιμο και ζεστό δημόσιο και ευρωπαϊκό χρήμα, και μετά: «άντε γεια»! Άφησαν πίσω τους για να τους θυμόμαστε, τα γνωστά σε όλους μας «κουφάρια».

Από τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα και μέχρι το 2009, στη χώρα εισέρρευσαν πάνω από 200 δις ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν ακόμα 30 δις από τους επενδυτικούς νόμους και χρηματοδοτήσεις άλλων μορφών. Παρά τα μεγάλα αυτά ποσά, η Ελλάδα έμεινε μία ελλειμματική χώρα της ΕΕ σε υποδομές και προοπτική. Η «ανάπτυξη» που παρουσίασε στις προηγούμενες δεκαετίες, εξυπηρετούσε απλά την ίδια την εποχή της και όχι το μέλλον της. Με άλλα λόγια, «έτρωγε» ό,τι εύρισκε μπροστά της, αδιαφορώντας ότι τα νιάτα της που σπούδαζαν μαζικά στα ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια δεν θα εύρισκαν λίγο αργότερα, τόπο να σταθούν στη χώρα που γεννήθηκαν!
Το 2009, από τις 800.000 επιχειρήσεις περίπου που υπήρχαν, μόνο το 8,5% δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή και τη μεταποίηση. Το υπόλοιπο 91,5% είχαν αναφορά στις υπηρεσίες και το εμπόριο.

Αποτέλεσμα; 75% εισαγόμενα προϊόντα. Τεράστιο εμπορικό έλλειμμα και εκροή συναλλάγματος! Εξαιρετικά άρρωστη και εσωστρεφή οικονομία. Ακόμα και το ολοένα αυξανόμενο τουριστικό προϊόν, δεν το ακολουθούσε μία ενάρετος προσφορά ελληνικών προϊόντων. Η καμπύλη ζήτησης - προσφοράς, είχε και έχει μεγάλη απόκλιση.

Με διαφορετικά λόγια, αυτό που επιχειρεί η Γερμανία τα τελευταία χρόνια -και σε μεγάλο βαθμό το έχει επιτύχει - να μεταφέρει την παραγωγή των χωρών του Νότου (και όχι μόνο), στην ίδια την Γερμανία, εμείς ήδη το είχαμε κάνει από μόνοι μας.

Εγκληματική ανικανότητα των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, για να μην χρησιμοποιήσω βαρύτερους όρους.

Αν αναζητήσει κάποιος τις δηλώσεις της κ. Μέρκελ, όταν είχε έλθει στην Αθήνα για να στηρίξει πολιτικά τον κ. Σαμαρά στις εκλογές του 2012, είχε αναφέρει:

Η Ελλάδα πρέπει να προσανατολίσει την οικονομία της στις υπηρεσίες και τον τουρισμό.
Η παραγωγή δηλαδή, αποτελεί προνόμιο της Γερμανίας! Υπηρεσίες και τουρισμός; Μπορεί να τους αλώσει στην ίδια μας τη χώρα και με ελάχιστο κόστος.

Αποικία υπό σύγχρονους όρους και απολύτως εξαρτημένη. Αυτά φυσικά, πέρασαν τότε σχεδόν «αμάσητα» στην κοινή γνώμη, αφού ελάχιστα σχολιάσθηκαν από τα ΜΜΕ.

Κατά τα΄ άλλα, κακώς, η σημερινή κυβέρνηση καθυστερεί και διαπραγματεύεται, για να μην αφανιστούν και οι τελευταίες κοιτίδες της παραγωγικής μας βάσης!

Όλα θα τα σώσουν οι ιδιωτικοποιήσεις! Το δόγμα της ΝΔ.

Ποιοι ιδιώτες όμως; Σε ποιους τομείς; Και κυρίως, για το όφελος ποίου; Με κανόνες ή άναρχα; Με θέσεις εργασίας, όσες κι αν προκύπτουν, πλήρως υποτιμημένες; Ομονοούν προκλητικά ΝΔ, ΔΝΤ, Σόιμπλε, στην μη επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που επίμονα διεκδικεί η κυβέρνηση.

Το δόγμα της ΝΔ για κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τη δραματική μείωση των μισθών, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και την προσέλκυση ΑΞΕ, διαψεύστηκε παταγωδώς στη περίοδο 2012-2014. Η μεγάλη συμφωνία αλήθειας, «απάτης» την ονομάζω εγώ, που εξαγγέλλει ο κ Μητσοτάκης, ότι δηλαδή, οι χαμηλότατοι μισθοί και η χαμηλή φορολογία των επιχειρήσεων θα έχουν ως αποτέλεσμα να κατακλυστεί η χώρα από άμεσες ξένες επενδύσεις, ουδόλως αποδεικνύεται από τη διεθνή εμπειρία.

Μόνο το 20% των άμεσων ξένων επενδύσεων κατευθύνθηκε σε αναπτυσσόμενες χώρες που πληρούν τους δύο αυτούς παράγοντες, αν και αποτελούν το 70% των χωρών αυτών. Αντίθετα- χώρες ανεπτυγμένες όπως η Γερμανία, η Σουηδία ή η Αγγλία, με καλές αμοιβές της εργατικής αξίας και φορολογικούς συντελεστές, τους οποίους μόνο χαμηλούς δεν τους λες, σφύζουν επενδύσεων. Με λίγες κουβέντες- το πραγματικό φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον, εξαρτάται από πολλούς άλλους σταθερούς παράγοντες, τους οποίους ουδέποτε η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ ενδιαφέρθηκαν να δημιουργήσουν.
Η δραματική περίοδος Σημίτη, με τα μεγάλα σκάνδαλα της διαπλοκής και έναν υπερβολικό καταναλωτισμό, ο οποίος όμως στηρίχτηκε σε μεγάλο όγκο πλαστικού χρήματος και υπέρ-δανειοδότησης, που δεν είχε, όμως, πραγματικό οικονομικό αντίκρισμα, έθεσε στρωμένο χαλί θανάτου για τη χώρα. Έκρυψε στην πιο κρίσιμη περίοδο, που ίσως θα ήταν ικανή να αντιστρέψει το μέτωπο της πυρκαγιάς που ερχόταν μετωπικά κατά πάνω μας, τα βαθύτερα μας προβλήματα. Φάνηκε, τότε, να ευημερούν οι επιχειρήσεις. Έξ αιτίας, της σχετικά μεγάλης ζήτησης! Ζήτηση, όμως, εισαγόμενων πρώτων υλών και τελικών προϊόντων αφού εμείς δεν είχαμε δικά μας!

Αποτέλεσμα: Συντριπτικό εμπορικό έλλειμμα.

Χώρα που δεν παράγει, δεν κάνει τίποτα άλλο από το να χρηματοδοτεί -εκτός των άλλων- τις θέσεις εργασίας, της χώρας από την οποία εισάγει, και έμμεσα, το ασφαλιστικό της σύστημα, σε βάρος και εξαιρετικά ανισόμετρα για τον εαυτό της.

Ταυτόχρονα, η δομική και διαθρωτική υστέρηση της εγχώριας επιχειρηματικότητας, δεν της επιτρέπει να ενσωματώνει έγκαιρα, την αναγκαία σύγχρονη τεχνολογία, την ευρεία χρήση της πληροφορικής, της ρομποτικής κλπ.
Αποτέλεσμα: Λιγοστές καινοτόμες δράσεις, χαμηλή παραγωγικότητα, όχι πάντα, καλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών, και τελικά, μικρή ανταγωνιστικότητα.

Σχεδόν οι μισές ελληνικές επιχειρήσεις, είναι επιχειρήσεις αυτοαπασχολούμενων, ούτε καν οικογενειακές. Οι δε πολύ μικρές δικές μας, απασχολούν, η πλειοψηφία τους, ένα μέχρι τρία άτομα ανά επιχείρηση, ενώ οι αντίστοιχες των βορείων χωρών της ΕΕ από έξι έως εννέα. Χωρίς συνέργειες, χωρίς επάρκεια δικών τους κεφαλαίων, δίχως... Πάνω σε αυτά, προστίθενται και οι βαριές σκουριασμένες δομές της δημόσιας διοίκησης, οι οποίες αδυνατούν να ανταποκριθούν στην ταχύτητα των αναγκών τους, ενώ είναι υποχρεωμένες, να κινούνται μέσα σ΄ ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Τα προηγούμενα, είναι ένα μέρος των μεγάλων τομών που απαιτούνται για την ανάταξη της χώρας. Δεν υπάρχει, όμως, άλλος δρόμος σωτηρίας και εξόδου από τη διαρκή επιτροπεία, από τον δρόμο μίας ταχείας και δίκαιης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Δεν αρκεί μία ανάπτυξη που θα επιτυγχάνει ονομαστικούς ρυθμούς σε ικανοποιητικά ποσοστά, αλλά ταυτόχρονα θα χαρακτηρίζεται από βαριά συμπτώματα «τεμπελιάς»! Χρειαζόμαστε , ταχεία ανάπτυξη και άκρως φιλική στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Αν δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά, η μεγάλη υπογεννητικότητα και η συγκλονιστική μαζική μετανάστευση των νέων μας, εξ αιτίας της σκληρής εγκατεστημένης ανεργίας, η σταδιακή, μα καθόλου μακρινή θνησιμότητα της χώρας είναι βέβαιη.

Συνεπώς! Ολοκληρωμένο σχέδιο, με βιώσιμους οικονομικούς και δίκαιους κοινωνικούς στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα. Μία βιώσιμη ανάπτυξη μακράς πνοής και αντοχής, ικανή να εξασφαλίσει την οικονομική και κοινωνική συνοχή είναι το μεγάλο στοίχημα.

Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης, το οποίο η κυβέρνηση εξήγγελλε πως σύντομα θα φέρει σε δημόσια συζήτηση, με όλες τις παραγωγικές, κοινωνικές, επιστημονικές κ.λπ. δυνάμεις, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, αποκτά χαραχτήρα μεγίστης αξίας.

Πάνω σε αυτό θα αναμετρηθούν οι μεγάλες πραγματικές διαφορές οι οποίες υπάρχουν, ανάμεσα σε όσα λέει η ΝΔ και σε όσα σχεδιάζει και υλοποιεί η σημερινή κυβέρνηση.

Το τι είδους ανάπτυξη έχει μία χώρα δεν είναι μία ουδέτερη επιλογή. Είναι άκρως πολιτική επιλογή. Για ποίους πάνω απ' όλα, επιθυμείς να λειτουργήσει αυτή:

Τους λίγους φαύλους κύκλους, οι οποίοι, σαν τους κισσούς αναπτύσσονται παρασιτικά πάνω στα δέντρα και που με εξαιρετική επιτυχία τόσα χρόνια η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ καλλιέργησαν;

Ή

Τις μεγάλες κοινωνικές παραγωγικές δυνάμεις της χώρας και το εθνικό συμφέρον που επιχειρεί να κάνει η σημερινή κυβέρνηση, παρά τις δυσμενείς κρατούσες συνθήκες;

* Νίκος Σκορίνης, συγγραφέας, μέλος της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ