17 Οκτωβρίου 2017 ♦ Μετά τις ραγδαίες εξελίξεις που σηματοδότησε η σύλληψη των επικεφαλής δύο καταλανικών οργανώσεων με ενεργό ρόλο στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της βορειοανατολικής επαρχίας από την Ισπανία, με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η αντίδραση της τοπικής κοινωνίας απέναντι στην άρνηση της Μαδρίτης να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα της ψήφου.
Ο Τζάουμε Φορές-Λιάσατ, μέλος της κεντρικής επιτροπής του καταλανικού κόμματος της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας (ERC), το οποίο συμμετέχει στην κυβερνητική συμμαχία του «Μαζί για το Ναι» (Junts pel Si) δέχθηκε να μιλήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τις ενδεχόμενες εξελίξεις, σε πολιτικό και σε κοινωνικό επίπεδο, που μπορεί να προκαλέσει η διένεξη με τη Μαδρίτη.
Ακολουθεί η συνέντευξη στον Γιώργη-Βύρωνα Δάβο.
Ερ.: Η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι επιμένει πως η απάντηση του Καταλανού Προέδρου Κάρλες Πουτζντεμόν δεν είναι πειστική και πως θα πρέπει να βεβαιώσει πως δεν ανακήρυξε την ανεξαρτησία, ειδεμή θα λάβει μέτρα εναντίον της κυβέρνησης και των φορέων της διαδικασίας (που ήδη έχουν δρομολογηθεί). Ποιες εξελίξεις θα πρέπει να περιμένουμε από εδώ κι εμπρός;
Απ.: Είναι πολύ δύσκολο, την παρούσα στιγμή, να πούμε με βεβαιότητα ποιο θα είναι το άμεσο μέλλον της δρομολογημένης διαδικασίας προς την ανεξαρτησία, αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ορισμένα σημαντικά στοιχεία: το πρώτο και σημαντικότερο είναι πως το 80% του πληθυσμού της Καταλονίας τάσσεται υπέρ του δημοψηφίσματος και όσοι ψήφισαν την 1η Οκτωβρίου εκφράσθηκαν καταφατικά σε ποσοστό 90%.
Το άλλο σημαντικό στοιχείο είναι πως η κυβέρνηση της Καταλονίας δεν γκρεμίζει τις γέφυρες κι επιθυμεί τον διάλογο με την κυβέρνηση της Ισπανίας και μάλιστα να γίνει, εάν αυτό είναι εφικτό, με τη διαμεσολάβηση της διεθνούς κοινότητας. Ήδη η Τζενεραλιτάτ έχει επιδιώξει από την πλευρά της να εξασφαλίσει διεθνείς μεσολαβητές. Προθυμοποιήθηκαν πολλοί και σχεδόν αμέσως. Ανάμεσα σε εκείνους που μπορούμε να πούμε ότι ξεχωρίζουν είναι η κυβέρνηση της Ελβετίας και ο πρώην γγ του ΟΗΕ Κόφι Άναν. Μολαταύτα, αυτήν την προοπτική δεν την επιθυμεί και την απορρίπτει αναφανδόν η κυβέρνηση της Μαδρίτης.
Ερ.: Τι θα γίνει εάν πραγματικά η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι πραγματοποιήσει την προειδοποίησή της να ενεργοποιήσει το Άρθρο 155 του Συντάγματος και ν’ αφαιρέσει τις εξουσίες της τοπικής κυβέρνησης;
Απ.: Εάν η κυβέρνηση της Ισπανίας θέσει εν ισχύι το Άρθρο 155, είναι τότε βέβαιο πως η καταλανική κυβέρνηση θα ανακηρύξει και επίσημα την ανεξαρτησία. Με γνώμονα αυτήν την υπόθεση η επέμβαση της ισπανικής κυβέρνησης αναμένεται πως θα είναι σκληρή. Όμως στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμηθούμε πως η ιδέα της ανεξαρτησίας εκδηλώνεται ζωντανά και απερίφραστα στους δρόμους, καθώς διαπερνά κάθετα όλες τις κοινωνικές τάξεις και τις πολιτικές παρατάξεις και δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί η μαζική κατάληψη των δρόμων και των δημοσίων χώρων και των οδικών αρτηριών. Η απάντηση του λαού της Καταλονίας θα δοθεί στους δρόμους.
Εξάλλου, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε πως η διαφορά στο επιτόκιο δανεισμού (spread) της Ισπανίας αυξάνεται σε δυσθεώρητα ύψη μετά το δημοψήφισμα, παρά την προσπάθεια που καταβάλουν η Τράπεζα της Ισπανίας και η ΕΚΤ για να το συγκρατήσουν.
Με αυτές τις παραμέτρους πάνω στο τραπέζι κι ενώπιον της ευμετάβλητης κατάστασης στην εξέλιξη των γεγονότων, ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η διεθνής κοινότητα είναι πολύ σημαντικός.
Ερ.: Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα, με προεξάρχουσα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην περίπτωση που δεν επιδεικνύει αδιαφορία, ή ουδετερότητα, απορρίπτει την ιδέα της ανεξαρτησίας. Πώς θα μπορούσε να μεταστραφεί η στάση της;
Απ.: Ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας θα πρέπει να συσχετισθεί με την τήρηση και τον σεβασμό των βασικών δικαιωμάτων, που καθορίζονται από τις διεθνείς διακηρύξεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών της ΕΕ. Υπενθυμίζουμε πως η πηγή της σύγκρουσης εντοπίζεται στο σεβασμό του δικαιώματος μίας κοινότητας να ασκεί το δικαίωμά της να ψηφίζει ελεύθερα.
Ερ.: Ωστόσο, και η ισπανική κυβέρνηση επικαλείται τη νομιμότητα του Συντάγματος για να απαγορεύσει, πρώτον, και να επέμβει, κατά δεύτερο λόγο, ενάντια στο δημοψήφισμα.
Απ.: Εδώ θα πρέπει πάλι να υπενθυμίσουμε πως οι νόμοι δεν είναι στατικοί και πάγιοι και πως αλλάζουν με την εξέλιξη της Ιστορίας. Τους νόμους τους διαμορφώνουν οι λαοί με βάση τις ιστορικές στιγμές που διάγουν.
Υπό την προοπτική της φιλοσοφίας και της πολιτικής, αυτό που βιώνουμε σήμερα στην Καταλονία είναι μία σύγκρουση της νομιμότητας με την νομιμοποίηση. Συνίσταται στο ποιος θεμελιώνει και νομιμοποιεί τη νομιμότητα, το 80% ενός λαού, ή ένα επιβεβλημένο νομικό πλαίσιο;
Αλλά και ιδωμένο υπό το πρίσμα του ανθρωπισμού και της προόδου, δεν χωρεί αμφιβολία πως είναι νόμιμο πως οι άνθρωποι, οι κοινότητες και η ανθρώπινη κοινότητα στο σύνολό της θα πρέπει να βαδίζουν στο δρόμο που επιλέγουν εκείνες να βαδίσουν.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ