24 Απριλίου 2017 ♦ Αυτή η κούρσα θα είναι διαφορετική από κάθε άλλη που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο. Λέγεται "Nanocar Race", θα πραγματοποιηθεί στην Τουλούζη της Γαλλίας στις 28-29 Απριλίου, θα διαρκέσει 36 ώρες και οι διαγωνιζόμενοι θα είναι μόρια - νανοαυτοκίνητα.
Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Κέντρο Μελέτης Υλικών (CEMES) του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας στην Τουλούζη και θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω του YouTube (στο κανάλι Nanovar Race).
Εννέα επιστημονικές ομάδες δήλωσαν συμμετοχή και -μετά από επιλογή- έξι αναμένεται να βρεθούν στη γραμμή εκκίνησης του...μικροσκοπίου, σε θερμοκρασίες πολύ πιο κρύες και από τις πολικές, μόλις λίγους βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν. Οι έξι διαγωνιζόμενοι προέρχονται από τη Γαλλία, την Αυστρία, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ.
Κάθε «όχημα» θα αποτελείται από λίγες εκατοντάδες άτομα και θα κινείται με ενέργεια από ηλεκτρικούς παλμούς ηλεκτρονίων που θα στέλνει το μικροσκόπιο. Τα οχήματα-μόρια θα πρέπει να διασχίσουν μια «πίστα» μήκους 100 νανομέτρων (δισεκατομμυριοστών του μέτρου), όσο το ένα χιλιοστό του πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας, η οποία έχει φτιαχθεί από άτομα χρυσού.
Κάθε νανο-όχημα θα πρέπει να προχωρήσει 20 νανόμετρα, να κάνει μετά μία στροφή 45 μοιρών, ύστερα να προχωρήσει άλλα 30 νανόμετρα, στη συνέχεια να κάνει μια νέα στροφή 45 μοιρών και τελικά να διανύσει άλλα 20 νανόμετρα. Σε περίπτωση ατυχήματος, μία ομάδα θα μπορεί να αποσύρει το «όχημά» της και να το αντικαταστήσει με άλλο. Οι κανόνες απαγορεύουν τα «τζαρτζαρίσματα» ανάμεσα στα μόρια.
Στόχος του διαγωνισμού, ο οποίος ουσιαστικά αποτελεί ένα πρωτότυπο διεθνές επιστημονικό πείραμα που θα διεξαχθεί σε πραγματικό χρόνο, είναι να προωθηθεί η έρευνα πάνω στα όργανα και στις μεθόδους παρατήρησης και ελέγχου των μοριακών μηχανών.
Οι τεχνικές της χρήσης μοριακών μηχανών αναμένεται στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή (άτομο-άτομο) κοινών μηχανών όπως ηλεκτρονικών κυκλωμάτων, για την αποδόμηση βιομηχανικών αποβλήτων, για την σύλληψη και αποθήκευση ενέργειας κ.α.
Η ιδέα για ένα τέτοιο διαγωνισμό γεννήθηκε το 2013 στους χημικούς Κριστιάν Ζοακίμ και Γκουεναέλ Ραπέν του Πανεπιστημίου Τουλούζη ΙΙΙ-Πολ Σαμπατιέ. Το μικροσκόπιο CEMES-CNRS στο εν λόγω πανεπιστήμιο είναι το μόνο στον κόσμο που επιτρέπει σε τέσσερις επιστήμονες να εργάζονται ταυτόχρονα πάνω στην ίδια επιφάνεια (στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτή θα είναι η «πίστα» της κούρσας).
Το Νόμπελ Χημείας του 2016 δόθηκε στους πρώτους δημιουργούς νανομηχανών, κάτι που αναζωογόνησε το διεθνές ενδιαφέρον για αυτό τον τομέα. Όμως τα «αυτοκίνητα» στη νανοκλίμακα δεν αναμένεται να συμπεριφερθούν όπως οι Φεράρι του μακρόκοσμου και έτσι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι ακριβώς μπορεί να συμβεί στην κούρσα. Ό,τι πρέπει για λίγο σασπένς...
Παύλος Δρακόπουλος
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Εικόνα: Τα έξι νανο-οχήματα της Nanocar Race - Πηγή CNRS
